Aanpak Eenzaamheid Opsterland voorbeeld andere gemeenten?!

Zes jaar geleden vroeg gemeente Opsterland aan Timpaan Welzijn onderzoek te doen naar eenzaamheid. Die opdracht nam ik graag aan. Tijdens mijn studie Sociale Gerontologie volgde ik hierover veel colleges. Die kennis kon ik goed gebruiken om een integrale aanpak eenzaamheid te ontwikkelen. En een actieplan om eenzaamheid te voorkomen.

Maar die aanpak kwam er niet vanzelf. Al jaren trekken gemeente, vrijwilligersorganisaties, professionele instellingen samen op en investeren hier veel tijd en energie in. Tijdens het landelijke eenzaamheidscongres van Coalitie Erbij in september ga ik over die aanpak iets vertellen.

Wat is integrale aanpak?

Integrale aanpak houdt in dat er sprake is van een gezamenlijke visie en aanpak die breed gedragen wordt.

overhandiging eerste signaleringskaart aan wethouder Wietze Kooistra (mei 2012)

overhandiging eerste signaleringskaart aan wethouder Wietze Kooistra (mei 2012)

Centraal staat een signaleringskaart met een praktisch verwijssysteem. Voor specifieke doelgroepen wordt een apart plan van aanpak gemaakt.

Eenzaamheid los je niet op met activiteiten

Eenzaamheid is iets heel persoonlijks en komt op alle leeftijden voor. Nog te vaak wordt voorbijgegaan aan wat degene zelf graag wil. Dan worden er goedbedoeld koffieochtenden georganiseerd, maar dat lost niet op dat jij een partner mist. Het vraagt juist om een individuele aanpak en een persoonlijk plan gebaseerd op eigen regie.

Kennisdeling is belangrijke basis

Wanneer je iets wilt doen aan eenzaamheid moet je weten wat eenzaamheid is, bij wie het voorkomt, hoe je signaleert en weten wat wel en vooral wat niet werkt. Daarom besteden we in Opsterland continu veel aandacht aan voorlichting en training van vrijwilligers en professionals. We organiseren workshops over signaleren en samenwerking en leiden vrijwilligers op tot netwerkcoaches.

Ik ontwikkelde samen met de NHL (Noordelijke Hogeschool Friesland) een training aanpak eenzaamheid die door een breed samengestelde cursusgroep van wijkverpleegkundigen, sociaal werkers, het gebiedsteam en vrijwilligers werd gevolgd.

Nieuwe methodes en projecten
We ontwikkelen ook allerlei nieuwe projecten gericht op preventie. In Gorredijk is Buur & Co dat gericht is op samenredzaamheid in de buurt. Het project Welzijn op Recept staat in de steigers. Opbouwwerkers en wijkverpleegkundigen bezoeken samen appartementen waar senioren wonen en gaan in gesprek over eenzaamheid.

Wijnjewoude is als pilotdorp met het thema eenzaamheid bezig en organiseert in de Kom Erbij Week voor het dorp een symposium over saamhorigheid en eenzaamheid. Ook organiseerde zij in de stille periode van de zomer voor senioren een High Coffee.

Gemeente Opsterland goed voorbeeld voor andere gemeenten

We zijn nu bezig met de borging van de aanpak. Al die jaren heb ik als projectleider integrale aanpak eenzaamheid met heel veel plezier samengewerkt met de gemeente Opsterland en andere organisaties. Ik vind het geweldig dat de gemeente Opsterland tot nu toe zoveel heeft geïnvesteerd in dit project. Daar kunnen nog heel veel gemeenten een voorbeeld aan nemen!

Willie Oldengarm is als projectleider Integrale Aanpak Eenzaamheid werkzaam bij Timpaan Welzijn en werkt als zelfstandig adviseur gespecialiseerd in eenzaamheid.

 

Deze blog verscheen in de Week tegen Eenzaamheid op de site van Sociaal Werk Nederland.

 

Stappenplan eenzaamheid/nietpluis

Stappenplan eenzaamheid/nietpluis

Meer informatie over het door mij ontwikkelde Stappenplan eenzaamheid / niet pluis en de signaleringskaart vindt u hier.

 

 

Geslaagd mini congres ” (Samen)werken aan eenzaamheid?!” Medemblik

foto Willie Medemblik

Op 28 september was er in Medemblik veel belangstelling voor het mini congres “Samen(werken) aan eenzaamheid?!”. Ik verzorgde een inleiding over de integrale aanpak eenzaamheid en leidde de plenaire discussie.
Er was een zeer gemêleerd gezelschap aanwezig bestaande uit professionals én vrijwilligers. Ook leden van de wijkteams en de gemeenteraad waren present.

Wethouder Joset Fit opent het mini congres

Wethouder Joset Fit opent het mini congres

Wethouder Fit: Vergeet de jongeren niet
De bijeenkomst werd geopend door wethouder Joset Fit.  Bij de gemeente Medemblik staat het thema eenzaamheid al jaren op de agenda. Fit zei blij te zijn dat het Rijk aan Medemblik financiën beschikbaar stelt om de lokale aanpak te versterken. Ze vindt het mooi dat de overheid, professionals én vrijwilligers vanmiddag aanwezig zijn om nieuwe inzichten op te doen en om praktische tools te ontdekken die samen ingezet kunnen worden in de strijd tegen eenzaamheid. Zij vroeg hierbij vooral de jongeren niet te vergeten.

Veel discussie
Na mijn inleiding over eenzaamheid en een toelichting op de signaleringskaart eenzaamheid met bijbehorende stappenplan gingen de deelnemers in groepen uiteen. En er werd wat afgediscussieerd!Elke groep had op een groot vel papier een aantal aandachtspunten opgeschreven. De belangrijkste werden plenair toegelicht. .

Een discussiegroep aan het werk

Een discussiegroep aan het werk

Samenwerking kan beter
Er werden heel wat aandachtspunten genoemd die met samenwerking  van doen hebben. Als belangrijkste punt werd genoemd dat de samenwerking tussen vrijwilligers en professionals op een aantal punten aan verbetering toe is.

Men moet elkaar beter kunnen vinden en weten wat iedereen doet. Er moet meer worden uitgewisseld. Er ontbreekt een coördinatiepunt. Nu weet men niet waar men met de signalen van eenzaamheid en/of “niet pluis” terecht kan.

Verscheidene deelnemers zeiden verrast te zijn van anderen te horen wat men al op het terrein van voorkómen van eenzaamheid doet. Neem bijvoorbeeld de non-profit organisatie WFpraat, een organisatie van en voor jongeren die leeftijdsgenoten een luisterend oor wil bieden. Daar bleek lang niet iedereen van op de hoogte te zijn.

Aandachtig gehoor tijdens congres

Aandachtig gehoor tijdens congres

Ook werden nieuwe ideeën gelanceerd
Het leuke van deze middag was dat het niet alleen bleef bij het benoemen van knelpunten en verbeterpunten. Er kwamen ook nieuwe ideeën naar voren.

Zo werd bijvoorbeeld als gemis ervaren dat er nog geen goede opvang is voor vrouwen die net hun partner hebben verloren. Juist dan kan eenzaamheid om de hoek komen kijken. Ook werd als suggestie een datingsite genoemd voor mensen die samen met elkaar willen gaan eten.

Nu al tot actie
De komende tijd gaat de organisatie een verslag maken van de bijeenkomst en de aandachtspunten verder uitwerken. Er komt een vervolg, maar men zal eerst het een en ander verder op een rijtje moeten zetten. Ik heb geadviseerd een vervolgbijeenkomst te beleggen om de aandachtspunten met degenen die dat willen,  om te zetten in actiepunten op basis waarvan men voor de komende jaren een gezamenlijk actieplan kan opstellen. Sommige punten worden direct al opgepakt. Zo gaat men binnenkort met de wijkcoördinatoren om de tafel om de aanpak van eenzaamheid af te stemmen. Ook gaat men direct aan de gang met het opzetten van een lotgenotengroep voor weduwen.

Volle zaal in Medemblik

Volle zaal in Medemblik

Wat een betrokken mensen
Ik vond het een heel bijzondere bijeenkomst en heb met veel plezier aan het congres meegewerkt. Het doet me deugd dat mensen niet wachten op een volgende bijeenkomst maar nu al een actiepunt oppakken zoals de logenotengroep. Ik trof een zaal vol zeer betrokken mensen aan. Ik vond het mooi te ervaren dat een deel van de vrijwilligers zich volledig herkenden in het verhaal dat ik hield over het versterken van de eigen regie en het belang van het hebben van een sterk sociaal netwerk. Het was ook heel bijzonder dat de  jongeren op het congres goed vertegenwoordigd waren en vol enthousiasme aan de discussie deelnamen.

Een ding staat vast. Op deze middag is een goede basis gelegd voor een gezamenlijke integrale aanpak. Ik kijk dan ook terug op een zeer geslaagd congres. Maar wij zijn er natuurlijk nog niet. Ik houd u op de hoogte over het vervolg!

Lianne Interviewt raadslid Zeilemaker over congres

Lianne interviewt raadslid Zeilemaker over congres

Binnenkort een film op internet
Lianne van Kralingen van lvkmedia heeft tijdens het congres een filmopname gemaakt. Dat heeft ze in opdracht van mij gemaakt omdat ik graag aan anderen wil laten zien hoe ik te werk ga en wat bezoekers ervan hebben gevonden.

De film komt binnenkort op mijn site. Kijken dus!